اصلاح نظام یارانهها در دولت پزشکیان
فهرست حذف یارانه خانوارهای تهرانی اعلام شد | واریز 900/000 تومان کالابرگ الکترونیک برای سه دهک درآمدی
خانوارهای تهرانی با خانه و درآمد بالای ۳۰ میلیون تومان دیگر یارانه دریافت نمیکنند. جزئیات پیشنهادی دولت و پیامدهای اجتماعی را بخوانید.
کالابرگ الکترونیک | دولت در تازهترین پیشنهاد خود برای اصلاح نظام یارانهها، اعلام کرده است که خانوارهای تهرانی که یک خانه دارند و مجموع درآمدشان بیش از ۳۰ میلیون تومان باشد، مشمول دریافت یارانه نخواهند بود. این خبر با واکنشهای انتقادی گستردهای از سوی کارشناسان اقتصادی و نمایندگان مجلس روبهرو شده است و بحثهای داغی را در شبکههای اجتماعی و محافل خبری به راه انداخته است.
پیشنهاد اخیر دولت، که بخشی از اصلاحات بزرگتر در زمینه یارانه نقدی و کالابرگ الکترونیک محسوب میشود، نشان میدهد که سیاستگذاران به دنبال هدفمند کردن یارانهها و جلوگیری از پرداخت یارانه به خانوارهای ثروتمند هستند. با این حال، نحوه اجرای این طرح و معیارهای انتخاب دهکها با چالشهای جدی روبهرو است.
جزئیات پیشنهاد دولت برای حذف یارانه
بر اساس اعلام وزیر کار، خانوارهای تهرانی که یک واحد مسکونی دارند و درآمد ماهانهشان بیش از ۳۰ میلیون تومان است، دیگر مشمول دریافت یارانه نخواهند بود. این معیار، ساده به نظر میرسد اما کارشناسان هشدار دادهاند که اجرای آن میتواند ناعادلانه باشد.
سید موسی موسوی، نماینده مردم لامرد در مجلس، ضمن انتقاد شدید از این پیشنهاد گفت:«این سنجه از اساس خطاست. ممکن است در یک خانواده همه اعضا شاغل باشند و مجموع درآمدشان از این مرز عبور کند، اما این به معنای برخورداری واقعی نیست.»
واکنش نمایندگان مجلس به حذف یارانه
نمایندگان مجلس معتقدند که حذف یارانه بدون دادههای دقیق و علمی، ممکن است تبعات اجتماعی و اقتصادی منفی به همراه داشته باشد. موسوی افزود:«بسیاری از خانوارهای جنوب تهران برای خرید یک آپارتمان کوچک مجبور به صرف پسانداز، فروش طلا یا دریافت وام شدهاند. آیا میتوان این خانوادهها را با صاحبان ویلاهای لوکس مقایسه کرد؟»
این اظهارات نشان میدهد که اجرای طرح بدون رعایت دادههای واقعی اقتصادی، عدالت اجتماعی را زیر سؤال میبرد و فشار اقتصادی بر خانوارهای متوسط و ضعیف افزایش مییابد.
ضرورت دادههای دقیق برای دهکبندی
کارشناسان اقتصادی تأکید دارند که دهکبندی خانوارها باید بر اساس دادههای جامع و دقیق باشد. استفاده از معیارهای سادهانگارانه و خلقالساعه میتواند باعث نارضایتی عمومی شود.
موسوی هشدار داد:«راهحلهای کمهزینه و فوری جایگزین مناسبی برای اصلاح ساختارها و طراحی نظام عادلانه نیستند.»
پیامدهای اجتماعی و اقتصادی حذف یارانه
اعمال این معیار ساده، پیامدهای گستردهای برای بازار و جامعه دارد:
-
فشار اقتصادی خانوارهای متوسط و ضعیف: خانوارهایی که به ظاهر درآمد بالایی دارند اما دارای بدهی و هزینههای زندگی بالا هستند، ممکن است یارانه خود را از دست بدهند.
-
کاهش اعتماد عمومی: مردم ممکن است اعتماد خود را نسبت به سیاستهای حمایتی دولت از دست بدهند، به ویژه اگر معیارها ناعادلانه به نظر برسند.
-
اثر بر بازار مصرف: کاهش قدرت خرید خانوارهای متوسط میتواند مصرف داخلی را تحت تأثیر قرار دهد و رکود اقتصادی ایجاد کند.
مقایسه خانوارها و معیار پیشنهادی دولت
| نوع خانوار | تعداد اعضا | درآمد ماهانه | مالکیت مسکن | وضعیت دریافت یارانه طبق پیشنهاد دولت |
|---|---|---|---|---|
| خانوار جنوب تهران با آپارتمان کوچک ۵۰ متری | ۴ | ۳۵ میلیون تومان | یک واحد کوچک | مشمول حذف یارانه |
| خانوار شمال تهران با ویلا لوکس | ۵ | ۴۰ میلیون تومان | ویلا چندصد متری | مشمول حذف یارانه |
| خانوار متوسط با آپارتمان اجارهای | ۳ | ۲۸ میلیون تومان | بدون ملک | دریافت یارانه |
این جدول نشان میدهد که معیار تعیین شده میتواند خانوادههای متوسط و ضعیف را که دارایی محدود دارند، با ثروتمندان اشتباه بگیرد.
کالابرگ الکترونیک و اصلاح نظام یارانهها
در کنار حذف یارانه نقدی، کالابرگ الکترونیک نیز یکی از بخشهای اصلی اصلاحات دولت است. هدف از کالابرگ، تأمین عدالت اجتماعی، جلوگیری از هدررفت منابع و هدفمند کردن یارانههاست.
با این حال، کارشناسان هشدار میدهند که بدون دادههای دقیق اقتصادی و سازوکار شفاف، اجرای کالابرگ نیز ممکن است با مشکلات مشابه مواجه شود.
انتقادات کارشناسان از معیار سادهانگارانه
کارشناسان اقتصادی و نمایندگان مجلس بر این باورند که:
-
معیار «خانه + درآمد بالای ۳۰ میلیون تومان» کافی نیست و نمیتواند عدالت را محقق کند.
-
خانوارهای با بدهی بالا یا هزینههای سنگین زندگی، با همین معیار ناعادلانه حذف میشوند.
-
نیاز به شفافیت کامل، دادههای اقتصادی دقیق و سازوکار دهکبندی علمی وجود دارد.
جمعبندی و راهکار پیشنهادی
برای اطمینان از عدالت و شفافیت در پرداخت یارانهها و اجرای کالابرگ الکترونیک، کارشناسان توصیه میکنند:
-
طراحی دهکبندی دقیق خانوارها بر اساس درآمد، دارایی واقعی و هزینههای زندگی
-
انتشار شفاف دادهها برای افزایش اعتماد عمومی
-
جلوگیری از تصمیمات شتابزده و سادهانگارانه
-
تمرکز بر حمایت از نیازمندان واقعی و کاهش فشار اقتصادی بر خانوارهای متوسط و ضعیف
منابع خبری معتبر
-
اقتصاد آنلاین
خبرگزاری ایسنا
خبرگزاری مهر
ایران آنلاین
دیدگاه تان را بنویسید